سرآغاز: کثیری از صاحب‌نظران ایرانی و غیرایرانی از جمله کثیری از اهالی جامعه‌شناسی در ایران، جهان اسلام به‌طور کلی، و نیز جامعه‌شناسان و متفکران غربی ابن خلدون را جامعه‌شناس می‌دانند. پرسشی که به‌ساده‌گی به ذهن خطور می‌کند این است که مگر اگوست کنت پدر جامعه‌شناسی نیست؟ آیا ابن خلدون که حدود بیش از چهار قرن قبل از اگوست کنت می‌زیسته است، می‌توانسته جامعه‌شناس باشد؟ چرا این همه صاحب‌نظر ابن خلدون را جامعه‌شناس می‌دانند؟ در این جلسه قرار است هم‌راه با استاد ام دکتر غلامعباس توسلی درباره‌ی این موضوع سخن بگوییم و به این پرسش‌ها و پرسش‌های دیگر مربوط به این موضوع پاسخ مختار خود را بدهیم. آن‌طور که بنده با افکار دکتر توسلی آشنایی دارم و بر حسب مطالبی از ایشان خوانده ام، ایشان مثل قاطبه‌ی جامعه‌شناسان ایرانی، ابن خلدون را جامعه‌شناس می‌دانند. بنده اما معتقد ام چنین نظری حاکی از غفلتی اساسی از مبانی اندیشه‌گی ابن خلدون و مبانی علم جامعه‌شناسی است. لاجرم، برعهده‌ی من خواهد بود که این مدعا را به‌نحو نظام‌مند و قانع‌کننده‌ای بپرورم. امیدوار ام که گفت‌وگویی به‌یادماندنی بین استاد و شاگرد انجام شود. من از دوره‌ی کارشناسی یعنی سال 1369 تا دوره‌ی دکتری یعنی تا سال 1383 شاگرد دکتر توسلی بوده‌ام. در این مدت، هفت سال در دانش‌کده‌ی علوم اجتماعی دانشگاه تهران در محضر ایشان شاگردی کرده‌ام و از سال 1387 نیز در دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات شاگرد ایشان بوده‌ام و دو رساله‌ام را در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری جامعه‌شناسی زیر نظر ایشان به‌عنوان استاد راه‌نما نوشته‌ام. برای من این جلسه و گفت‌وگو با استاد ام جلسه‌ای خاطره‌انگیز خواهد بود. امیدوار ام دکتر توسلی سال‌های سال با سلامتی و عزّت در جمع ما حضور داشته باشند و ما از ایشان بهره‌مند شویم. این‌که استاد با فروتنی حاضر می‌شود با شاگرد خود گفت‌وگو کند، درس بزرگی برای همه‌ی ما است که بی‌جهت دچار نخوت نشویم و یک‌دیگر را در هر سن و سال و موقعیتی جدی بگیریم. من در زیر متن اعلامیه‌ی برنامه را که انجمن جامعه‌شناسی ایران در سایت خود گذاشته در این‌جا منتشر می‌کنم. امیدوار ام ساعت 3 تا 5 روز یکشنبه سی و یکم اردی‌بهشت 1391 گفت‌وگوی خوبی داشته باشیم.
آیا ابن‌خلدون جامعه‌شناس است؟
جامعه‌شناسی علم و معرفت
گروه علمی- تخصصی علم و معرفت انجمن جامعه‌شناسی ایران برگزار می‌کند آیا ابن‌خلدون جامعه‌شناس است؟
سخنرانان: دکتر غلامعباس توسلی، دکتر حسن محدثی
زمان: یکشنبه 31/2/91 ساعت: 15 تا 17
مکان: بزرگراه جلال آل احمد، پل گیشا، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، طبقه اول، سالن کنفرانس انجمن جامعه‌شناسی ایران
زیر سقف آسمان 
بیان دیدگاه