سرآغاز: از این‌که سلسله مطالب بنده در نقد جامعه‌شناسی ایران در روزنامه‌ی بهار منتشر نشد، باز هم عذرخواهی می‌کنم. بعد از این‌که روزنامه‌ی بهار برای بار دوم خلف وعده کرد، من از آنان خواستم که بقیه‌ی مطالب را منتشر نکنند. حالا در حال گفت‌وگو با دیگر نشریات هستم تا این مجموعه‌ی مطالب به‌شکلی مطلوب و منظم در آینده‌ی نزدیک منتشر شود.
حکمی بسیار مهم درباره‌ی نوشیدن حدّاقلی در حین روزه‌داری
بارها از قول افراد مختلف شنیده‌ام که پزشکان اتّفاق نظر دارند که ساعات طولانی ننوشیدن آب، به کُلیه‌ها آسیب می‌زند. اگر این مدّعا واقعاً درست باشد، معنی‌اش این است که روزه‌داری به‌شکل کنونی‌اش اقدامی غیرعقلانی و حتا غیراخلاقی است چون به بدن آدمی آسیب می‌رساند. مورد دیگری که بارها از روزه‌داران مختلف شنیده‌ام این است که روزه‌داری، زنده‌گی و کار را تعطیل می‌کند. بنابراین، یک ماه روزه‌داری سبب کاهش ساعات کار و تعطیلی امور می‌شود. آشکار است که چنین وضعی به اقتصاد کشور آسیب می زند و افرادی نیز که مجبور اند در ماه رمضان به‌مدت طولانی کار کنند، ترک روزه می‌کنند تا زیان اقتصادی نکنند. این نیز سبب می شود آنان از این‌که نمی‌توانند اعمال عبادی خود را به‌درستی انجام دهند در رنج باشند و حتا احساس گناه کنند. بنابراین، از این جهات نیز حکم یک ماه روزه‌گرفتن محل مناقشه بوده و به پرسش کشیده شده است. تمامی این مناقشات و برخی مناقشات دیگر ایجاب می‌کرد که فقها اجتهاد مجدّدی بکنند و راهی پیدا کنند که روزه‌داری بدون ضرر و زیان بدنی و اقتصادی و غیره باشد. حالا آیت‌الله بیات زنجانی حکم جدیدی در این باره داده است که راه را برای حل این مسائل و پاسخ‌گویی منطقی به این مناقشات می‌گشاید. امیدوار ام دیگر فقهای نواندیش نیز به ایشان بپیوندند و به این مناقشات و مسائل مربوط به روزه‌داری بیندیشند و با تجدید نظر معقول و منطقی و در عین حال مبتنی بر میراث دینی امکان هر چه انسانی‌تر و اخلاقی‌تر و عقلانی‌تر شدن این حُکم عبادی (روزه‌داری یک‌ماهه) را فراهم آورند. حُکم جدید آیت‌الله بیات زنجانی درباره‌ی روزه‌داری به نقل از روزنامه‌ی اعتماد (شنبه بیست و دوم تیر 1392، شماره‌ی 2725 ) چنین است:
«با استناد به موثقه عمار و روایت مفضل ابن عمر از امام صادق (ع) که در باب 16 وسایل الشیعه «من یصح منه الصوم» آمده است، کسانی که روزه می‌گیرند ولی تاب و تحمل تشنگی را ندارند، فقط به اندازه‌یی که جلوی تشنگی‌شان را بگیرد می‌توانند آب بنوشند و در این حالت روزه‌شان باطل نبوده و قضا هم ندارد» («فتوای جدید آیت‌الله بیات زنجانی در باب روزه»، روزنامه‌ی اعتماد، شنبه 22 تیر 1392، ص 2، 4 رمضان 1434، سال یازدهم، شماره‌ی 2725).
زیر سقف آسمان 
بیان دیدگاه