آغاز: زیر سقف آسمان را با همان اصول قبلی آغاز می کنیم: 1) هرگونه توهین و اتهام به اشخاص حقیقی و حقوقی در متن و یا در کوته نوشت‌ها حذف خواهد شد، 2) تمجید بی‌جا و مبالغه‌آمیز از صاحب وبلاگ حذف خواهد شد؛ 3) مورد سوم را الان فراموش کرده ام! اما بخشی از وقت‌ام را در این‌جا بایگانی کردن مطالب دورهی اول زیر سقف آسمان خواهد گرفت تا سوابق و بایگانی تکمیل شود. این مطالب را با عنوان دورهی اول مشخص خواهم کرد. در روزهای سال‌گرد آغاز زیر سقف آسمان اولین مطلب را از دورهی اول ارسال می‌کنم. به امید دیدار در زیر سقف آسمان!
دورهی اول
دور اول، کروبی: انتخاب کروبی با توجه به اخلاق مسؤولیت
خوشبختانه این فکر که رأی ما تأثیری ندارد و همه چیز از قبل تعیین شده است، با شروع تبلیغات کاندیداها آرام آرام در اذهان مردم رنگ میبازد و شور شرکت در انتخابات و موج «نه به احمدینژاد» در حال جوشش و غلیان است. رئیس جمهور احمدینژاد متأسفانه موفق نبود و فرصتها و منابع زیادی در این چهار ساله ضایع شد و کشور در شرایط بدی قرار گرفت. صرف نظر از جبههی سیاسی احمدینژاد، عملکرد او قابل دفاع نیست و صد البته دو صد گفته چون نیم کردار نیست. علاوه بر این، احمدینژاد و همراهانش صادق نبودهاند و حتا شعارهای خودشان را نیز تکذیب کردهاند. اما با این روند انتخاباتی حالا میتوان انتظار داشت که احمدینژاد در دور اول، آرای کمتری از دو کاندیدای اصلاحطلب داشته باشد و بدین ترتیب، دو کاندیدای اصلاحطلب گام به دور دوم بگذارند. در حال حاضر، همه صرف نظر از نوع تعلق سیاسیشان، اول باید به فکر نجات کشور باشند و وضع را از آنچه هست خارج کنند. نجاتدهنده خود ما هستیم نه آن کسی که بیشترین رأی را میآورد. این ما هستیم که باید در نقش تعیین کنندهی سرنوشت خود و کشور ظاهر شویم. احتمال تقلب و رأی سازی هست اما وقتی کاندیدای حریف به میزان زیادی از کاندیدای مطلوب ما عقب باشد، تقلب کنندهگان مأیوس میشوند و تلاش خود را بیهوده مییابند.
پس رأی دادن به دو خاطر اولویت دارد: یکی به علت وضعی که در آن کشورمان گرفتار شده است و این همانا به خاطر نحوهی عملکرد دولت احمدینژاد در چهار سال گذشته است. دوم به دلیل این که «اخلاق مسؤولیت» حکم میکند حتا بهرغم اینکه کاندیدای دلخواهمان در انتخابات حضور ندارد، باز هم رأی بدهیم. تمایز «اخلاق اعتقاد» و «اخلاق مسؤولیت» را ماکس وبر به خوبی توضیح داده است. اخلاق اعتقاد عمل کردن و تصمیمگیری بر اساس آرمانها است اما اخلاق مسؤولیت عمل کردن و تصمیمگیری بر اساس منابع، فرصتها، و امکانات موجود و در اختیار است. «اخلاق مسؤولیت همانست که مرد عمل ناگزیر از به کار بستن آنست. حکم این اخلاق اینست که باید در وضعیتی معین قرار گرفت، نتایج تصمیمهای ممکن را ملاحظه کرد و در تار و پود رویدادها به کاری اقدام کرد که به نتائجی معین خواهد انجامید یا نتائجی را که ما طالب آنیم به بار خواهد آورد. اخلاق مسؤولیت، کنش را با معیار «وسائل-هدفها» تفسیر میکند. … اخلاق اعتقاد هر یک از ما را وامیدارد که بر اساس احساسات خویش، بدون استناد آشکار یا ضمنی به عواقب اقدام، عمل کند» (ریمون آرون، مراحل اساسی اندیشه در جامعهشناسی. ترجمهی باقر پرهام. انتشارات آموزش و انقلاب اسلامی، 1372، صص 570-567). خلاصهاش این است که اخلاق مسؤولیت به نتیجه هم میاندیشد اما اخلاق اعتقاد نه. پس اخلاق مسؤولیت به ما حکم میکند بهمنزلهی کنشگری که در موقعیت رآی دادن قرار گرفتهایم، به مناسبترین کاندیدا رأی دهیم.
از میان دو کاندیدای اصلاحطلب موجود، کروبی گزینهی مناسبتری است. موسوی متکی به سرمایهی گذشته است؛ آنهم گذشتهای که چون از آن فاصله گرفتهایم، ابهامآلود و رازآلود است و به همین سبب تا حد امری مقدس ارتقاء و ارتفاع یافته است. خود این گذشته محتاج وارسی و موشکافی است که در این التهابات چنین کاری ممکن نیست و شاید هم فعلا ضرورتی ندارد. اما اگر کروبی و موسوی به دور دوم وارد شوند، آنگاه حتما باید به چنین کاری مبادرت کنیم. آنچه را که موسوی پس از کاندیدا شدن عرضه کرده است، نه تنها هنوز چهرهاش را از ابهام خارج نکرده بلکه در مواردی مسأله را غامضتر کرده است. در مورد کروبی اما قضیه کاملا متفاوت است. او را تمام قد میشناسیم. ضعفها و قوتهایش به دلیل اینکه همیشه در جلوی صحنهی سیاسی حاضر بوده است (بر عکس موسوی که بیست سال غایب بوده است) و در بزنگاههای مختلف موضعگیری معینی کرده است، شناخته شده است. هیچ چیز رازآلودی در کارنامهاش ندارد. علاوه بر این، کروبی مزیتهای بسیار دارد که در دیگر کاندیدای اصلاحطلب این مزیتها مشاهده نشده است:
1) آستانهی انعطاف: کروبی برخلاف کسانی چون خاتمی و حتا رفسنجانی، آستانهی انعطاف معینی دارد و تا حدی اهل معامله و بده بستان و مماشات سیاسی است. اما از یک جایی به بعد نه تنها مماشات نمیکند بلکه با قدرت و قاطعیت ایستادهگی میکند و حریف را آچمز مینماید؛ مثل ماجرای لقمانیان در مجلس ششم و حکم اعدام «ننگین» آقاجری، و از همه مهمتر انتخابات دورهی قبلی ریاست جمهوری.
2) قدرت چانه زنی بالا: حضور مداوم در ساختار سیاسی نظام جمهوری و بهرهبرداری گسترده از سرمایههای سیاسی برای مبادله در درون نظام سیاسی و سرمیاهگذاری سیاسی دائمی، موقعیت ویژهای برای او فراهم آورده است که موسوی و دیگران کاملا از آن بیبهرهاند. بر این بیفزایید پایبندی کروبی را به اخلاق مسؤولیت؛ دقیقا برخلاف کسانی چون خاتمی که در حین مسؤولیت به اخلاق اعتقاد پایبند بوده است و نتیجهاش را مشاهده کردهایم!
3) پیگیری مداوم و مستمر برخی نزاعهای سیاسی: یکی از ویژهگیهای استثنایی و خدادادی کروبی خستهگی ناپذیری او در دنبال کردن نزاعهای سیاسی است؛ چیزی که برخی دیگر کاملا از آنبیبهرهاند! شجاعت مثال زدنی کروبی و نهراسیدن از تهدیدات طرف مقابل این ویژهگی را در کروبی بسیار برجستهتر میسازد؛ بهگونهای که حتا حریف را از این که بیش از حد نزاع را در مقابل وی ادامه دهد، هراسان میسازد. اما موسوی باید پس از چهار سال حضور سیاسی سطح بالا تازه نزاعهای سیاسی اجتنابناپذیر را بزید و وجدانی کند، تا بعد دریابیم که آیا او از میادین این نزاعهای سیاسی سربلند خارج میشود یا نه.
4) ظرفیت بالای دگرپذیری (حقوق اقلیتهای قومی، دینی، و اپوزیسیون): کروبی احتمالا به دلیل خصوصیات انسانیاش، همیشه بر روی دیگران متفاوت از خود گشوده است و نسبت به حقوقشان حساس است. این خصلت، فوقالعاده ستودنی است. از هم اکنون مشخص است که موسوی اینگونه نیست. در این سالها هیچگونه واکنشی در قبال تضییع حقوق دیگران نشان نداده است و در حال حاضر نیز هنوز موضعگیری چندان موجهی در این باب اتخاذ نکرده است.
5) و بالاخره، کروبی اهل عمل است. مثل معروف دو صد گفته چون نیم کردار نیست بهخوبی تمایز میان کروبی و برخی دیگر را نمایان میسازد. در مورد موسوی نمیدانیم قصه چهگونه است و هنوز برای قضاوت کردن زود است.
بر این اساس، باید به کسانی که جبههی دموکراسی خواهی راه انداختند و قول پایمردی در راه آن را دادند اما غیرصادقانه آن را فرونهادند، یادآوری کرد که انتخاب کروبی در مقطع کنونی به تقویت دموکراسی در ایران خواهد انجامید. روی آوردن به دیگران بهخاطر احتمال رأیآوری و وانهادن کروبی در این دوره و روی آوردن به معین در دورهی قبل با آنکه از پیش پیدا بود که رأی چندانی نخواهد داشت، نشان میدهد که این نوع حجتآوری چهقدر قابل توجیه است! خوشبختانه عملکرد حزبی و گروهی کروبی در این مدت بزرگترین پشتوانهی موفقیت او در این کارزار است و این نوع موانع ان شاء الله او را از پیشروی باز نخواهد داشت.
زیر سقف آسمان 
بیان دیدگاه